GALLIA ROMANA

Database of texts and images
Of Gallo-Roman antiquities (15th-17th centuries)

Notice

Ville Jouy-aux-Arches (Moselle, 57)
Subject(s) Aqueduct at Gorze
 
Author(s) Ortell, Abraham, called Ortelius. Cosmographer and cartographer (1527-1598)
  Vivian, Johan. Merchant at Valenciennes (16th century)
Resource type Printed book
Date 1584
Inscription
References Ortelius/Vivianus 1584, pp. 46-48
Bibliography Flotté/Fuchs 2004, pp. 527-529 ; Lemerle 2005, pp. 124-125
Remarks

This description is accompanied by an engraving (1584, p. 47). The Roman aqueduct crossed the Moselle River south of Metz near Jouy-aux-Arches. Extensive vestiges can still be seen (16 arches supported by 17 piers). The text was cited in 1616 by Just Zinzerling (p. 21-22) who attributed it to Divaeus (P. van Dieve), following the example of Merula, in whose work he found it

Transcription 

« In hoc itinere pagus est Iouy vulgo dictus. inter montium radices, & Mosellam, ubi quantacumq[ue] est inter montes utrosque, qui ripas ambiunt distantia, aqućductus antiquitus fuisse, indicant ejusdem, quć adhuc exstant, reliquić, ea figura, quali arcum hic unum depinximus : eorum enim adhuc restant multi, suntque ex albo lapide, in laterum formam dissecto, & nonnulli quoque ejusdem operis in adversa ripa cernuntur. Incolć asserebant in eodem loco fontem hodieq[ue], quamuis hos arcus (solita inscitia) ponti inseruiisse (sic) putantes, & ab hoc pago in montis ipsius jugo minores alios arcus fuis[47]se dicebant, qui versus urbem Metensem quć i hinc distat M. excurrisse viderentur. Altitudo juxta ripam pedum est circiter LX. Unde conjicere est, quanta totius operis moles fuerit, quantaque altitudo arcuum qui in ipso erant fluminis alveo, quorum hodie nihil superest. Referebant iidem incolć superiorem arcuum [48] partem planam omnino esse, cśmento rubei coloris inductam, & in ejus medio domunculam non ita multis abhinc annis adhuc fuisse, ab utraque parte patentem, quam nos partem tecti fuisse quć tubum tegeret suspicabamur. »