GALLIA ROMANA

Corpus des textes et représentations
des antiquités gallo-romaines (XVe siècle - XVIIe siècle)

Notice

Ville Riez (Alpes-de-Haute-Provence, 04)
Sujet(s) Temple
 
Auteur(s) Bartel, Simon
 

Docteur en théologie, curé du Puy-Sainte-Réparade, puis de Mezel (15..?-1649)

Support Imprimé
Date 1636
Inscription
Références Bartel 1636, p. 33-36
Bibliographie Bérard 1997, p. 361-367 ; Lemerle 2005, p. 62, 65
Remarques

Début du texte repris presque mot à mot par Honoré Burle dans le dernier tiers du XVIIe siècle : « Et non procul ab ipso [templo (baptistère)] superstites sunt adhuc columnae quatuor magnitudine et proceritate stupenda coloris cinericii, quarum altitudo supra triginta palmos excurrit diameterque basis plusquam quadri palmaris est. » (Aix-en-Provence, Bibliothèque Méjanes, ms. 762, ff. 271-272). Les quatre colonnes constituaient la partie antérieure du podium d'un temple augustéen

Transcription 

« Ego quidem mihi persuadeo in loco illo, qui non ita distat, à Pantheo iam designato, in quo quatuor illæ ingentes columnae etiamnunc stant, Heliogabalum seu Colossum Soli dedicatum, & cultum olim à Regiensibus fuisse. Illarum enim Columnarum magnitudo stupenda penè est, Regii præsertim, vbi nullæ Latomiæ marmoreæ nec tota Prouincia reperiuntur, aut cineritii coloris, & varii, vt illæ sunt ; Regiique situs talis sit, vt eò convehi [37] non potuerint nisi ope plusquam humana, cum regio montibus vndique cuncta sit, earum etiam columnarum moles tanta, [altitudo enim supra triginta palmos excurrit , & basis diameter quadripalmaris est] vt in earum erectione, gigantum, non hominum viribus, opus fuisse videatur. Duodecim olim ibidem fuisse in quadrum, æqualibus interstitiis dispositas ex Epistiliis superpositis, cuius attendenti, notum est, cum extrema pars vtriusque Epistilii, in angulum obtusum sit excisa, ad commissuram aliarum Epistiliorum in quadrangulum excipiendam. Super has igitur duodecim columnas, sic in quadrangulum dispositas Colossum Solis erectum, ac solitum à Reiensibus (sic) adorari, vt Romæ, alibiue [tempore præsertim Heliogabali nomine Antonini qui Heliogabalum Deum eiusque cultum primùm Romam inuexit], passim legimus, & in antiquis numismatibus cælatum videmus, improbabile non iudicamus. »